โครงงาน https://www.slideshare.net/PhaSudZa/ss-79777299  

  อาชีพช่างปักสะดึง ถ้าเป็นคนสมัยใหม่เดี๋ยวนี้แค่สะดึงก็แทบจะไม่รู้จักกันแล้ว หรือไม่ก็รู้จักแต่สะดึงกลมๆมีทั้งขนากเล็กกับขนาดใหญ่ แค่ไปจ่ายตังซื้อสะดึงมาปักผ้าก็ได้แล้ว แต่สำหรับช่างปักสะดึงแล้วเนี่ยจะต้องลงมือทำสะดึงเองเ ตั้งแต่หาไม้-เหลาไม้-เลื่อยไม้-ตอกไม้-ตกแต่งไม้  แล้วสะดึงที่ได้ออกมาจะเป็นรูปสี่เหลี่ยมค่ะ ซึ่งจะเรียกว่า "แม่สะดึง" และจะต้องทำขาตั้งสะดึงอีก 2 ชิ้นด้วย เรียก "ขาตั้งแม่สะดึง" เมื่อได้สะดึงแล้วขั้นตอนต่อมาคือการขึงสะดึง หรือการขึงผ้าให้ดึง ยากกว่าสะดึงแบบกลม เพราะจะต้องเย็บผ้าแก้วรองผ้าจริง(ผ้าที่ใช้ปัก) เจาะช่องแล้วขึงให้ตึงที่สุด ขั้นตอนนี้ใช้แรงเยอะมากๆ แบบว่าเหรียญบาทเด้งได้ ถ้าสะดึงไม่ดึงจะปักผ้าออกมาแล้วย่นไม่สวย อีกอย่างคือจะทำให้ปักได้ยากขึ้นด้วย มาถึงจุดนี้ก็ต้องใช้ศิลปะกันเยอะเลย ตั้งกะการไล่สี การให้แสงสีและเงา ตรงนี้แล้วแต่หัวศิลป์ของแต่ละคนแล้ว การปักสะดึงแบบโบราณนี้จะใช้ทั้ง 2 มือ  มีมือข้างใดข้างหนึ่งอยู่ข้างบนและอีกข้างหนึ่งอยู่ข้างล่างเพื่อคอยรับส่งเข็ม จะไม่ใช้มือเดียวในการปัก เพราะจะทำให้เสียเวลาค่...

วีดีโอการทำ   

รูปแบบพื้นฐานการปักสะดึง 1.การสอยซ่อนด้าย การสอยซ่อนด้าย เป็นการเย็บผ้าสองชิ้นให้ติดกัน โดยที่ไม่ให้มองเห็นด้ายค่ะ ดังนั้นเราควรเลือกด้ายที่สีใกล้เคียงกับผ้าที่สุดนะคะ วิธีคือการพับปลายผ้าสองชิ้น แล้วประกบกัน จากนั้นก็ปักเข็มขึ้นจากด้านล่างของผ้าชิ้นแรก แล้วปักลงตรงรอยพับ ซึ่งตรงกับจุดเดิมของผ้าที่เพิ่งปักขึ้นมา แล้วก็ปักขึ้นมาโดยเว้นระยะห่างประมาณ 1 เซนติเมตรของผ้าชิ้นเดิม แล้วก็ปักลงชิ้นตรงข้ามค่ะ ทำแบบนี้วนไปจนจบชิ้นงาน ก็จะได้ผ้าสองชิ้นที่ติดกัน โดยที่ไม่เห็นด้ายเลยค่ะ 2. ปักทึบ คือการปักไหมให้เต็ม ตามแบบที่เราต้องการเลยค่ะ คือการวาดแบบขึ้นมาก่อน เช่น เสื้อ หรือใบไม้ กลีบดอกไม้ จากนั้นก็ปักขึ้น ลง ให้ไหมติดกัน ยากตรงที่กะระยะให้เรียบ ไหมไม่ซ้อนกัน แล้วก็ตรงจุดที่เราวาด เหมือนการระบายสีให้กับรูปวาด แต่แทนสีด้วยไหมต่างๆ นั่นเองค่ะ 3. เนา การเนาคือการเย็บแบบหลวมๆ ให้ผ้าติดกันก่อนจะเย็บจริง เป็นการเย็บไกด์ไว้เฉยๆ ค่ะ เพื่อความสะดวกก็เว้นระยะห่างมากๆ หน่อย จะได้ดึงด้ายออกง่ายๆ เวลาเย็บเสร็จแล้ว หรือหากเย็บขอบทั่วๆไป แต่ต้องการความแข็งแรง ไม่ใช่แค่เย็บไกด์ ก็สามาร...

Member นางสาวณัฐนันท์  วิเศษสุมน ม.5/1 เลขที่ 29 นางสาวกันต์กมล   ตันติพันธุ์ไชย ม.5/1 เลขที่ 32 นางสาวสโรชา  เปี่ยมวิมล ม.5/1 เลขที่ 33 นางสาวญาณิศา  ภักดียัง ม.5/1 เลขที่ 35 นางสาวภควดี  คล้ายแท้ ม.5/1 เลขที่ 36 นางสาวพิมพัสสา  ไชยสุทธิ์ ม.5/1 เลขที่ 37

GALLARY

ประวัติความเป็นมา ในสมัยพระพุทธกาลการเย็บผ้าต้องเอาไม้สะดึงมาขึงผ้าให้ตึงเสียก่อน แล้วจึงเย็บเพราะช่างยังไม่มีความชำนาญ และเครื่องมือในการเย็บก็ยังไม่เพียงพอ การทำ จีวร หรือ กฐิน  ถ้าภิกษุทำเอง ก็จัดเป็นงานเอิกเกริก เช่นตำนานกล่าวไว้ว่า "การเย็บจีวรนั้น พระเถรานุเถระต่างมาช่วยกัน เป็นต้นว่า พระสารีบุตร พระมหาโมคคัลลานะ พระมหากัสสปะ แม้สมเด็จพระบรมศาสดาก็เสด็จลงมาช่วย ภิกษุสามเณรอื่น ๆ ก็ช่วยขวนขวายในการเย็บจีวร อุบาสกอุบาสิกาก็จัดหาน้ำดื่มเป็นต้น มาถวายพระภิกษุสงฆ์ มีองค์พระสัมมาสัมพุทธะเป็นประธาน โดยนัยนี้ การเย็บจีวรแม้โดยธรรมดา ก็เป็นการต้องช่วยกันทำหลายผู้หลายองค์" ซึ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ทรงอนุญาตให้ภิกษุใช้สะดึง โดยตรัสว่า ... ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตไม้สะดึง เชือกผูกไม้สะดึง ให้ผูกลงในที่นั้น ๆ เย็บจีวรได้ ภิกษุทั้งหลายขึงไม้สะดึงในที่ไม่เรียบ ไม้สะดึงหัก ... ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงขึงไม้สะดึง ในที่ไม่เสมอ รูปใดขึง ต้องอาบัติทุกกฏ ภิกษุทั้งหลายขึงไม้สะดึงบนพื้นดิน ไม้สะดึงเปื้อนฝุ่น ... ดูกร ภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ใช้หญ้ารอง ขอบไม้สะดึงชำรุ...

How to ปักผ้าด้วยสะดึง วิธีทำ ก่อนปักผ้าแต่ละลายให้ร้อยไหมและขมวดปมที่ปลายเส้นไหมให้เล็กที่สุดเท่าที่จะทำได้นะคะ ซึ่งในบทความนี้เราใช้ไหมปัก 3 เส้นเพื่อให้ทุกคนเห็นชัดค่ะ เอาล่ะ! ต่อไปนี้มาทำความรู้จักลายปักพื้นฐานทั้ง 5 แบบกันเลยค่ะ เนา (Running Stitch) เริ่มจากแทงเข็มให้ทะลุผ้าจากด้านล่างขึ้นมาด้านบน แล้วจึงปักเข็มจากด้านบนลงมาด้านล่าง โดยเว้นระยะห่างจากจุดแรกมาทางขวาประมาณ 3-4 มิลลิเมตร จากนั้นทำเหมือนเดิมอีกหลายๆ ครั้งจนกว่าจะได้ลวดลายที่ต้องการค่ะ ด้นถอยหลัง (Back Stitch) ลายปักมาตรฐานที่ศิลปินทุกยุคทุกสมัยใช้สร้างสรรค์ผลงาน วิธีทำก็ไม่ยาก เริ่มที่การแทงเข็มจากด้านล่างขึ้นมา ดึงไหมจนสุด จากนั้นถอยไปทางซ้ายประมาณ 3-4 มิลลิเมตรแล้วปักเข็มจากด้านบนลงมาเลยนะคะ แล้วจึงย้อนกลับมาแทงเข็มทางขวาจากด้านล่างขึ้นบนอีกครั้งค่ะ ปักดอกเลซี่ เดซี่ (Lazy Daisy Stitch) ก่อนเริ่มปัก ให้วาดวงกลมขนาดเล็กๆ ก่อนเพื่อเป็นแนวทาง หลังจากนั้น ให้ทางเข็มจากด้านล่างขึ้นมา แล้วจึงแทงเข็มจากด้านบนใกล้ๆ กับจุดเดิมค่ะ (หรือจะแทงซ้ำลงไปที่จุดเดิมเลยก็ได้นะคะ) ดึงไหมล...

ความหมาย สะดึง     คือกรอบไม้หรือไม้แบบสำหรับขึงผ้า ในเวลาปักดิ้นหรือไหมเป็นต้น หรืออาจจะหมายถึงกรอบไม้สำหรับขึงผ้าที่จะเย็บเป็นจีวร สะดึงมี 2 แบบ คือ สะดึงกลม  ใช้ปักงานชิ้นเล็ก เช่น การปักตัวอักษร เครื่องหมายของโรงเรียน มุมผ้าเช็ดหน้า เป็นต้น สะดึงสี่เหลี่ยม   เหมาะสำหรับปักงานชิ้นใหญ่ จำเป็นต้องมีผ้าขึงสะดึง เพื่อบังคับผ้าที่ปัก ให้แน่น และเรียบตึงอยู่ได้นาน ช่วยให้งานปักประณีตเรียบร้อย ปักได้สะดวกและรวดเร็ว เช่น การปักหน้าหมอน ผ้าปูโต๊ะ  ย่าม   ตาลปัตร  เป็นต้น

อุปกรณ์ เข็มปักผ้า มีหลายขนาดแต่ที่นิยมใช้จะเป็นเข็มปักเบอร์ 3-9 ค่ะ ไหมปักผ้าเบอร์ 25    Tip!   ไหม 1 เส้นใหญ่จะประกอบไปด้วยไหมเส้นเล็กจำนวน 6 เส้น เวลาปักผ้าจะใช้ไหมเส้นเล็กกี่เส้นก็ได้ค่ะ สำหรับงานปักที่ละเอียดและมีขนาดเล็กควรใช้ไหม 1 เส้น ถ้าต้องการให้นูนเด่นขึ้นมาให้ใช้ไหม 3 เส้นหรือมากกว่านั้น ในขณะที่งานปักขนาดกลางๆ ใช้ไหมเพียงแค่ 2 เส้นก็พอแล้วค่ะ สะดึง ช่วยไม่ให้ผ้าย่น (จะใช้หรือไม่ใช่ก็ได้นะคะ แล้วแต่ความถนัดค่ะ) ปากกาเขียนผ้า หรือดินสอ กระดาษคาร์บอนสำหรับลอกลายลงบนผ้า สำหรับบทความนี้ เราไม่ได้ใช้กระดาษคาร์บอนนะคะ เพราะเน้นที่การปักเบื้องต้นเท่านั้นค่ะ กรรไกร  ผ้า  Tip!  ผ้าที่เหมาะกับการปักคือผ้ายและผ้าลินิน เพราะไม่หนามากจนเกินไป ทั้งยังอยู่ตัวไม่ยืดง่ายอีกด้วย จึงทำให้ปักได้สะดวก ไม่ย่น และไม่ต้องออกแรงในการปักมาก อย่างไรก็ตามผ้าทุกชนิดสามารถใช้ปักได้